เทศกาลกินเจ

ประวัติของเทศกาลกินเจ

เทศกาลกินเจ หรือ กินเจ หรือที่คนไทยนิยมเรียกว่า “ประเพณีถือศีลกินผัก” เป็นประเพณีโบราณที่รับมาจากลัทธิเต๋า ความหมายของการ “กินเจ” คือ การไม่เบียดเบียนสัตว์หรือสิ่งมีชีวิต ตามพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 หมายถึง การถือศีลอย่างญวนและจีนที่ไม่กินของสดคาว แต่บริโภคอาหารประเภทผักที่ไม่มีของสดของคาวผสม ซึ่งมาจากรากศัพท์คำภาษาจีนที่ว่า “เจียฉ่าย” หมายถึง การกินอาหารผัก อาหารที่มาจากพืชผักธรรมชาติ ไม่มีเนื้อสัตว์ปะปน และไม่ปรุงด้วยผักฉุน 5 ชนิด ได้แก่ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว กุยช่าย ใบยาสูบ และงดเว้นน้ำนมสด นมข้นด้วย เพราะถือว่าเป็นของสดของคาว อีกด้วย

ไขคำถาม ธงเจ ทำไมต้องสีเหลือง

ในช่วงเทสกาลกินเจ เราจะเห็น ธงเจ ประดับประดาร้านค้าอาหารต่างๆ กันอย่างแพร่หลาย โดยธงเจ มีลักษณะเป็นธงรูปสามเหลี่ยม มีพื้นธงเป็นสีเหลือง ซึ่งธงสีเหลืองอนุญาตให้ใช้ได้เพียงคน 2 กลุ่มเท่านั้น ได้แก่ กลุ่มกษัตริย์ รางวงศ์ และกลุ่มอาจารย์ปราบผี ดังที่เราเคยเห็นยันต์ปราบผีสมัยก่อนที่ใช้พื้นเป็นสีเหลือง ซึ่งมีความหมายว่า เป็นสิ่งที่ยึดเหนียว ทั้งนี้บนธงจะมีการเขียนตัวอักษรสีแดงว่า “ไจ” หรือ “เจ” ซึ่งมีความหมายว่าของไม่คาว เพื่อแสดงให้บุคคลทั่วไปสามารถรู้ได้ว่าอาหารสิ่งนี้ ไม่มีของคาวผสมอยู่ และชาวจีนเชื่อว่า สีแดงเป็นสีมงคล จึงใช้สีแดง มาประดับบนธงเจ เพื่อความเป็นสิริมงคลเพิ่มเติมนั่นเอง

กินเจ เพื่ออะไรกันนะ

จากปัจจุบันคนไทยส่วนใหญ่นิยมกินเจ ในช่วงเทศกาลกันมากขึ้น ทั้งนี้มีทั้งมีจิตมุ่งมั่น ตั้งใจ จะร่วมถือศีล ละเว้นเนื้อสัตว์ แต่บ้างส่วนก็กินเจ เพราะต้องการตามกระแส โดยลืมจุดประสงค์ที่แท้จริงของเทศกาลกินเจไป โดยจุดประสงค์หลักของการกินเจ มีดังนี้

1. กินเพื่อรักษาสุขภาพ อาหารเจ เป็นอาหารที่ปราศจากเนื้อสัตว์ และเน้นกินผักมากขึ้น ซึ่งผักเหล่านี้เองที่จะช่วยขับสารพิษในร่างกาย ของเสียต่างๆ ออกจากร่างกายได้
2. กินด้วยจิตใจเมตตา เนื่องจากทุก ๆ วัน อาหารที่เรากินประกอบด้วยเลือดเนื้อของสรรพสัตว์ ผู้ที่มีจิตใจดีงามจึงไม่สามารถกินเนื้อของสัตว์เหล่านั้นได้
3. กินเพื่อระเว้นกรรม การกินเจ คือการไม่รับประทานเนื้อสัตว์ ก็คือเพื่อที่จะไม่ให้มีการฆ่าสัตว์ มาเป็นอาหาร รวมไปถึงไม่ข้องเกี่ยวกับการซื้อ-ขาย เนื้อสัตว์ ตลอดเทศกาลกินเจ เพราะการซื้อ ก็เสมือนการจ้างฆ่าเช่นกัน

ความแตกต่างระหว่าง “เจ” กับ “มังสวิรัต”

บางคนเคยสงสัยว่า อาหารเจ กับ อาหารมังสวิรัติ คืออาหารกลุ่มเดียวกันหรือไม่ โดยแท้จริงแล้ว อาหารมังสวรัติ เป็นอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์ประกอบเช่นเดียวกัน แต่มังสวิรัติสามารถทานผักได้ทุกชนิด แต่อาหารเจ จะต้องเว้นผักฉุน ทั้ง 5 ประเภท ได้แก่ กระเทียม หัวหอม (ทุกชนิด) หลักเกียว (กระเทียมโทนจีน) กุยช่าย และใบยาสูบ รวมไปถึงของเสพติดทุกชนิด และจะต้องประพฤติศีลร่วมด้วย ขณะที่มังสวิรัติคือการไม่รับประทานเนื้อสัตว์เพียงเท่านั้น

ทาน เจ อย่างไร ให้ถูกหลัก และสุขภาพดี

ข่าวสารเทศกาลกินเจ